گوشت گوسفند یا بره به گوشتی استخواندار میگویند که چربی آن نسبت به چربی گوشت گاو ده به یک است. چون طبع گوشت گوساله و گاو سردتر از طبع گوشت گوسفند است بعضیها تمایل بیشتری به خوردن گوشت گوسفند دارند ولی گوشت گاو ارزانتر از گوشت گوسفند است. جالب است بدانید گوشتی که قرمز کمرنگ و استخوان اطراف آن متمایل به صورتی و چربی آن سفید باشد، گوشت حیوان جوان و نرم و آبدار است. گوشت قرمز پر رنگ با چربی به رنگ زرد مایل به خاکستری متعلق به حیوان پیر است.
گوشت گوسفند از قسمت های گوناگونی تشکیل شده است. هر قسمت از عضلات حیوان که فعالیت بیشتری دارد، خوش طعم تر است و هر قسمت که کمتر به حرکت افتاده باشد، نرم تر است. این قسمت ها عبارت اند از :
بخش بالا : شامل گردن ، کمر ، دنده ، راسته و فیله
بخش پایین : شامل سینه و سرسینه ، قلوه گاه ، ران ، سردست ، ماهیچه ، کف دست ، شکمبه، پیش ناف و پاچه گوسفند
محصولات جانبی : شامل سیراب شیردان ، زبان گوسفند ، ناف ، زردپی ، دمبلان ، شش ، طحال و خوئک
گوشت ران گوسفندی
گوشت ران گوشت خوش خوراکی است که در انتهای لاشه ی گوسفند قرار دارد
گوشت گردن: مناسب برای سوپ، همبرگر، کتلت و انواع خورشتها
گوشت گردن یکی از مطبوع ترین قسمت های گوشت گوسفند است. گوشت گردن را میتوان به تکه های کوچک خرد کرد و در طبخ انواع خورشت ها استفاده کرد. خوشمزه ترین تکه ها قسمتهایی است که یک تکه از گوشت یکرنگ به همراه لایه ای چربی در کنار هم قرار گرفته باشند .
هم چنین گوشت اطراف گردن گوسفند به دلیل تحرک بیشتر برای سوپ ، آبگوشت ، همبرگر و کتلت مناسب است. گوشت گردن خواص متعددی دارد از جمله میزان قابل توجه امگا ۳ و پروتئین است. گوشت گوسفند دارای مقادیر بسیار زیادی آهن است که آهن موجود در گردن گوسفند به راحتی جذب بدن شده و به سادگی هضم می شود. خوردن مقداری گوشت گردن ۲۰ درصد از آهن مورد نیاز یک مرد و ۱۲درصد آهن مورد نیاز یک زن در طول روز را تامین می کند. مصرف این گوشت برای رشد و تقویت سیستم ایمنی بدن مفید است.
این گوشت علاوه برا خواص فوق منبع غنی از موادی چون مس ، منگنز و سلنیم است و مصرف یک وعده گوشت گردن می تواند تمامی نیاز روزانه فرد به ویتامین ب را تامین کند. برای طبخ گوشت گردن می توانید چربی های اضافی را از گردن جدا نموده و آن را به قطعات کوچک تقسیم کنید. البته جالب است بدانید نیمی از چربی های موجود در لاشه گوسفند اشباع نشده است و به همین دلیل خوردن آن ضرر خاصی برای شخص نداشته و موجب خوشمزه تر شدن غذا نیز میشود.
گوشت دنده گوسفندی
گوشت دنده یکی از لذیذترین قسمت های گوشت گوسفند است. این گوشت نرم ، لطیف ، ترد ، پرچرب و خوش طعم است. از دنده گوسفندی برای تهیه یکی از محبوب ترین انواع کباب یعنی کباب دنده که به شیشلیک معروف است ، استفاده می کنند.
گوشت راسته گوسفندی
این قسمت در کنار ستون فقرات گوسفند قرار داشته و درصد چربی آن بسیار کم است. راسته گران است و بسیار خوشمزه است. این قسمت یکی از قسمت های کم حرکت گوسفند بوده و برای پخت غذاهای مختلف و انواع کباب میتوان از آن استفاده کرد.
تقریبا یک گوسفند ۳ کیلو گوشت راسته دارد. یکی از کباب های گوسفندی بسیار لذیذ که با گوشت راسته تهیه می شود کباب برگ است. خوردن راسته گوسفند برای کسانی که دچار ضعف در ستون فقرات خود بوده یا دیسک کمر دارند مفید است.
گوشت فیله گوسفندی
گوشت فیله گوشت پشت کمر و پشت جگر سفید و قسمت نرم زیر راسته است، این گوشت نسبت به گوشت راسته نرم تر و صاف تر است. گوشت فیله برای تهیه کباب برگ بسیار مناسب است. چنجه یکی از محبوبترین غذاهای گوشتی است که منشا و خاستگاه آن منطقه خاورمیانه و عمدتاً ایران است.
این غذا بعدها در آسیای صغیر پر طرفدار شد و در حال حاضر در سراسر جهان یافت میشود. کباب چنجه یکی از انواع کباب هایی است که با گوشت فیله تهیه می شود.
گوشت سینه و سرسینه گوسفندی
در قسمت زیر شکم گوسفند قرار دارد. سینه گوسفند باید به آرامی پخته شده و قسمت چربی آن جدا شود. می توان سینه را از دنده ها جدا کرده و با سبزیجات معطر پخت. این قسمت برای کباب بسیار لذیذ است. هم چنین گوشت سرسینه که درجلوی قفسه سینه حیوان قرار گرفته ، بسیار خوش طعم و برای انواع غذاها بکار می رود.
قلوه گاه گوسفندی
قلوه همان کلیه است که طبع معتدل (در برخی منابع آمده سرد) و رو به خشکی دارد، اما مصرف آن به همهی مزاجها توصیه نمیشود، زیرا هضم سختی دارد و خون ناصالحی تولید میکند.
بهترین نوع قلوه براى گوسفند جوان و بز است که در همان ساعت ذبح شده باشند و حیوان عطش نداشته باشد. قلوه گاه سفت ترین قسمت لاشه بوده و چرخ کرده آن برای تهیه کباب کوبیده استفاده می شود. برای تهیه یک گوشت چرخ کرده مناسب و کم چرب برای کباب کوبیده بهتر است که قلوه گاه گوسفند را که خیلی چرب است با گوشت گوساله مخلوط کرد.
گوشت سردست گوسفندی
این قسمت در زیر زانوی گوسفند قرار گرفته است که معمولا پهن و مسطح است. سردست تقریبا ۲۷ درصد از وزن لاشه را تشکیل میدهد و شامل ماهیچه های دست و شانه است. شانه گوسفند در نیمه پایینی بدن گوسفند قرار دارد و معمولا این قسمت به دلیل وجود استخوان، ارزانتر از ران است.
میتوان کباب خوشمزه ای از این قسمت همراه با سبزیجات معطر تهیه کرد. از گوشت سردست برای تهیه انواع خورشت های ایرانی و خارجی استفاده می شود.